Vaticaanstad
Door: Myriam van der Linden-Bullens
Blijf op de hoogte en volg Maria
20 September 2013 | Italië, Rome
Omdat ik dit verslag pas later schrijf, een stuk uit mijn eigen reisplanning.
Basilica di San Pietro
Dit monumentale gebouw is het centrum van het christendom. Het opulente interieur geeft een idee van de enorme rijkdom van de katholieke kerk in de 16e eeuw. De koepel van de kerk, ontworpen door Michelangelo, is nog steeds de hoogste ter wereld.
Keizer Constantijn, de eerste christelijke keizer van Rome, gaf opdracht een basiliek te bouwen op de Vaticaanse heuvel. De locatie was symbolisch: dit was de plaats waar Petrus - een van de twaalf apostelen en door katholieken aanzien als de eerste paus - in 64 na Christus begraven werd. Er stond hier reeds een kleine kapel maar deze werd nu vervangen door een nieuwe kerk die voltooid werd in 349 n.C.
Een nieuwe basiliek
Omdat de basiliek tegen het midden van de 15e eeuw in verval begon te raken gaf paus Nicolaas V de opdracht de kerk te restaureren en te vergroten volgens plannen gemaakt door Bernardo Rossellino. Nadat Nicolaas V stierf werden de werken stilgelegd. In 1506 legde paus Julius II de eerste steen van de nieuwe basiliek die de grootste ter wereld moest worden.
Julius II wees Donato Bramante aan als hoofdarchitect van de nieuwe basiliek. In 1547 werd Bramante opgevolgd door Michelangelo, die verantwoordelijk was voor de indrukwekkende koepel en die verder ook een aantal aanpassingen aan het ontwerp doorvoerde.
Michelangelo stierf in 1564, tweeënzestig jaar voor de St. Pietersbasiliek door paus Urbanus VIII ingewijd werd. Sindsdien wordt de kerk aanzien als het centrum van het christendom en komen pelgrims en toeristen van over de hele wereld hier naar toe.
Het Gebouw
Het gebouw zelf is indrukwekkend. Het is de grootste kerk ter wereld met een schip dat 218 meter lang is. De koepel van de basiliek is de grootste ter wereld met een diameter van 42 meter een een hoogte van 138 meter. Het interieur dat 45 altaren bevat is het werk van meerdere beroemde kunstenaars. Enkele van de meest bekende werken in de kerk zijn de Pietà van Michelangelo, het baldakijn van Bernini, de troon van Petrus - ook van Bernini - en het monument voor de Stuarts van A. Canova. Het rijk versierde interieur kan gratis bezocht worden maar er worden strikte regels toegepast wat betreft de kledij.
Observatieplatform
Je kan tevens ook de koepel bezichtigen (niet gratis, maar het is het wel waard). Je hebt de optie om te voet te gaan of de lift te nemen, waarbij de laatste optie iets duurder is. De lift brengt je naar de voet van de koepel van waaruit een smalle, lange en schuin hellende trap je naar de top van de koepel brengt. Van hieruit heb je een prachtig zicht over Rome en het Sint Pietersplein in het bijzonder. Dit beroemde plein met grote symmetrische zuilengangen werd ontworpen door Bernini. Op het plein zie je centraal een grote obelisk en twee identieke fonteinen.
De Zwitserse Wacht
Aan de ingang van de basiliek kom je waarschijnlijk enkele van de beroemde Zwitserse Wachten tegen. Sinds 1506 toen paus Julius II Helvetische soldaten uitnodigde om zich bij het kleine Vaticaans Leger te voegen, zijn ze belast met de bewaking van het Vaticaan en van de paus in het bijzonder. Alle vrijwilligers moeten Zwitser zijn, katholiek en ze moeten een eed van trouw zweren aan de paus. Deze eed wordt afgelegd op 26 mei, ter herinnering aan de plundering van Rome op diezelfde dag in 1527 toen de Zwitserse Wacht paus Clement VII beschermde tijdens zijn vlucht naar het Castel Sant’Angelo. Van de 189 wachters overleefden er slechts 42.
Locatie
De Sint Pietersbasiliek is gelegen in Vaticaanstad, aan de andere kant van de Tiber rivier, ten westen van het centrum van Rome. Vaticaanstad wordt volledig omringd door de stad Rome.
Vaticaanse Musea
Musei Vaticani
Wat begon als een kleine collectie beeldhouwwerken verzameld door enkele 18e eeuwse pausen groeide in de loop der eeuwen uit tot een van de meest indrukwekkende musea ter wereld met een uitgebreide collectie kunstwerken.
Geschiedenis van de musea van het Vaticaan
De Vaticaanse Musea vinden hun oorsprong bij twee 18e eeuwse pausen - Clemens XIV (1769 - 1774) en Pius VI (1775 - 1799) - die als een van de eersten hun verzameling kunst openstelde voor het publiek met als doel cultuur te promoten bij de gewone bevolking. Het eerste gebouw van het museum, het Pio-Clementino Museum, werd naar deze twee pausen genoemd.
Na verloop van tijd voegden steeds meer pausen kunstwerken toe aan de reeds indrukwekkende verzameling kunstwerken die in het Vaticaan tentoongesteld werden. Vandaag de dag zijn er 13 museums en 14 Vaticaanse paleizen maken deel uit van de rondgang door het complex van de Vaticaanse Musea. De gebouwen waarin de kunst wordt tentoon gesteld zijn op zich een bezoek waard aangezien alle zalen en gangen uiterst luxueus zijn versierd met marmer en fresco’s. Vroeger waren dit pauselijke residenties, gebouwd ten tijde van de Renaissance.
De Musea
De vele musea die deel uitmaken van het Vaticaanse complex zijn erg verscheiden. Elk van de verzamelingen zijn echter interessant en van een hoog niveau.
Het Egyptische Museum werd in 1839 opgericht door paus Gregorius XVI, die erg geïnteresseerd was in Egypte. De collectie is verspreid over negen zalen, interessante voorwerpen gaan van hiërogliefen uit de derde eeuw v.C. tot voorwerpen uit Mesopotamië en Syrië van de derde eeuw n.C.
Het Etruskisch Museum werd opgericht door dezelfde paus. Hier vind je vele gebruiksvoorwerpen uit het dagelijkse leven van de pre-Romeinse tijd zoals vele antieke vazen. Het hoogtepunt zijn de vele voorwerpen die gevonden werden in een necropolis, waaronder een troon en een rijtuig.
De grootste collectie in de Vaticaanse Musea bestaat uit Antieke Griekse en Romeinse kunst. Enkele van de mooiste stukken staan in het Pio-Clementino Museum zoals de Laocoön, de Apoxyomenos en de Apollo del Belvedere. Een ander museum met Romeinse kunst is het Museo Gregoriano Profano waarin vooral Romeinse kopieën staan van originele Griekse kunst.
De Vaticaanse Pinacotheek - een van de meer recente musea - opende voor het eerst in 1932. Het is een galerij met schilderijen van de 12e tot de 19e eeuw. Het beslaat volledige zalen die gewijd zijn aan grote meesters zoals da Vinci, Michelangelo en Rafaël. Er is ook een uitgebreide verzameling iconen uit de 15e tot 19e eeuw.
Buiten deze musea zijn er nog heel wat andere interessante verzamelingen te zien zoals de collectie historische wandtapijten, de collecties mozaïeken en de collectie moderne religieuze kunst, die in 1973 opgericht werd door paus Paulus VI en maar liefst 55 zalen bestrijkt. Verder is er ook het Vaticaans-historisch Museum, dat de fascinerende en soms turbulente geschiedenis van het Vaticaan zelf beschrijft.
Sixtijnse Kapel en de Stanze van Rafaël
Een van de hoogtepunten in de Vaticaanse Musea is de beroemde Sixtijnse kapel, waar bezoekers niet enkel de bekende plafondschildering van Michelangelo kunnen aanschouwen, maar ook een aantal andere kunstwerken zoals Het Laatste Oordeel, eveneens van Michelangelo.
De vier kamers die gekend staan als de Stanzes van Raphael - de vroegere privévertrekken van paus Julius II - tonen het werk van Rafaël en zijn leerlingen.
De Vaticaanse Musea Bezoeken
Eens je de toegangsticketten gekocht hebt voor de Vaticaanse Musea (er is een enkel ticket voor alle musea) kan je een van de vier met kleuren gecodeerde routes volgen die anderhalf tot vijf uur in beslag nemen. Alle routes eindigen in de Sixtijnse Kapel. Maar zelfs met een vijf uur durend bezoek kan je onmogelijk alles bekijken dus is het aan te raden op voorhand een selectie te maken van de belangrijkste bezienswaardigheden.
Sixtijnse Kapel
De Sixtijnse Kapel met het fresco van het laatste oordeel
De Sixtijnse Kapel (Italiaans: Cappella Sistina) is de bekendste kapel in het Apostolisch Paleis, de residentie van de paus in Vaticaanstad en vaak te bezichtigen als onderdeel van de Vaticaanse musea.
Het is een van de bekendste binnenruimten ter wereld, vanwege de beroemde fresco's van Michelangelo en omdat het de ruimte is waar in het conclaaf de kardinalen bijeenkomen om er een nieuwe paus te kiezen. Voor dit conclaaf wordt op het dak van de kapel een extra schoorsteen geplaatst, waaruit tijdens het conclaaf twee keer per dag rook komt. Dit is afhankelijk van de uitslag van de stemrondes zwarte of witte rook, zodat de mensen op het Sint Pieterplein kunnen zien of er al dan niet een nieuwe paus is gekozen
Geschiedenis
De Sixtijnse Kapel voordat de gewelfschilderingen waren aangebracht
De Sixtijnse kapel is bekend als de locatie van pauselijke conclaven, maar is in de eerste plaats de fysieke locatie van de pauselijke hofkapel. Daar vonden de belangrijkste liturgische vieringen plaats ten behoeve van het pauselijk hof, dat ten tijde van paus Sixtus IV in de late 15de eeuw ongeveer 200 mensen omvatte, onder wie geestelijken en onderscheiden leken. De Sixtijnse kapel staat op de plaats waar voorheen de Cappella Maggiore stond.
Deze Cappella Maggiore (Grote Kapel) ontleende zijn naam aan het feit dat er ook nog een andere, kleinere kapel in gebruik was bij de paus en zijn gevolg voor de dagelijkse aanbidding. Ten tijde van paus Sixtus IV was dit de kapel van paus Nicolaas V, die was gedecoreerd door Fra Angelico. De Cappella Maggiore werd als zodanig vermeld in 1368. Volgens een mededeling van Andreas van Trebizonde aan paus Sixtus IV, toen men hem wilde slopen om plaats te maken voor de huidige kapel, was de Cappella Maggiore in een ruïneuze staat met zijn scheve wanden.
De huidige kapel werd ontworpen door Baccio Pontelli voor paus Sixtus IV, naar wie hij is genoemd, en werd tussen 1473 en 1481 gebouwd onder toezicht van Giovannino Dolci. De afmetingen van de huidige kapel sluiten nauw aan bij die van het origineel. Na de voltooiing ervan werd de kapel versierd met fresco's van een aantal van de beroemdste kunstenaars van de hoog-renaissance, waaronder Botticelli, Ghirlandaio, Perugino en Michelangelo. De eerste mis werd gehouden op 9 augustus 1483; ze werd opgedragen aan de Hemelvaart van de Heilige Maagd.
De Sixtijnse Kapel heeft haar functie als pauselijke hofkapel tot op heden behouden en hier vinden dan ook de belangrijkste liturgische vieringen plaats, tenzij de paus op reis is. Aan de kapel is een vast zangkoor verbonden, het Koor van de Sixtijnse kapel, waarvoor door bekende componisten veel originele muziek is geschreven. Het beroemdste stuk is Miserere van Allegri.
Architectuur
De Sixtijnse Kapel werd gebouwd door Giovanni di Dolce tussen 1475 en 1483, in opdracht van paus Sixtus IV, naar wie de kapel ook genoemd werd.
De kapel heeft een rechthoekige grondvorm en is 40,23 meter lang, 20,70 meter hoog en 13,41 meter breed, waarmee hij de exacte afmetingen heeft van de tempel van Salomo zoals die beschreven wordt in het Oude Testament. De vloer heeft een prachtig patroon (opus alexandrium).
Het plafond bestaat uit een afgeplat tongewelf. De kapel wordt in tweeën gedeeld door een marmeren transenna. Het geheel is ontworpen door Baccio Pontelli.
Fresco's
De muurschilderingen op de zijwanden zijn vervaardigd door Sandro Botticelli, Pietro Perugino, Domenico Ghirlandaio, Cosimo Rosselli en Luca Signorelli. Op de schilderingen worden belangrijke gebeurtenissen uit de christelijke geschiedenis afgebeeld, ingedeeld in drie perioden: vóórdat Mozes de Tien Geboden ontving, de tijd tussen Mozes en Christus en het tijdperk dat erop volgde.
De gewelfschildering
Het plafond was oorspronkelijk azuurblauw geschilderd en met gouden sterren gedecoreerd, maar paus Julius II besloot in 1508 dat er een nieuw fresco geschilderd moest worden. Hij contracteerde Michelangelo, hoewel deze zich tot dan toe vooral met beeldhouwen bezig had gehouden. Michelangelo schilderde de fresco's tussen 1508 en 1512 voor een bedrag van 3000 dukaten.
Om het gewelf te kunnen beschilderen, had Michelangelo een steiger nodig. De architect Bramante stelde voor om er een te bouwen die kon worden opgehangen aan het gewelf, maar Michelangelo dacht dat dit gaten zou achterlaten, en bouwde daarom zijn eigen steiger. Na het wegbeitelen van het oude fresco werd een nieuwe pleisterlaag aangebracht waarop Michelangelo zijn voorstellingen schilderde. De opdracht van de paus was om de twaalf apostelen te schilderen, maar Michelangelo deed dit voorstel zelf af als "armoedig". Hoewel de kunstenaar zelf altijd beweerde dat hij daarna van de paus de vrije hand kreeg "om te doen wat ik zelf wilde" qua ontwerp vermoedt men tegenwoordig dat hij uit de kring rond de paus advies heeft gehad rond de bijbelse invulling van het fresco.
De eerste gipslaag bleek te nat te zijn, waardoor er zich schimmel op vormde; Michelangelo's assistent Jacopo l'Indaco bedacht daarop een nieuwe samenstelling voor het gips, intonaco genaamd. Dit mengsel wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt bij het aanbrengen van fresco's. Toen Michelangelo klaar was met het gewelf, had hij meer dan 300 figuren geschilderd. In het midden bevindt zich het meest bekende onderdeel van het fresco: De Schepping, waarop te zien is hoe God Adam het leven geeft.
Op 31 oktober 1512 werd de kapel opengesteld voor alle hoogwaardigheidsbekleders van Rome.
Het Laatste Oordeel
In 1535 werd Michelangelo opnieuw benaderd voor een schilderopdracht in de kapel. Deze keer moest de muur achter het altaar beschilderd worden met een afbeelding van het Laatste Oordeel. Dit fresco werd in 1541 voltooid.
Città del Vaticano
Met een oppervlakte van amper 0,44 vierkante km is Vaticaanstad het kleinste land ter wereld. De microstaat, die volledig door de stad Rome wordt omringd, is het spirituele centrum voor de vele miljoenen katholieke gelovigen in de wereld.
Vaticaanstad, dat ook gekend is als de ‘Heilige Stoel’, heeft ongeveer 800 inwoners, maar niemand woont er permanent. De bevolking van dit kleine gebied verandert constant en bestaat uit priesters, nonnen, wachters, kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders en natuurlijk de paus. Ondanks de uiterst beperkte oppervlakte heeft Vaticaanstad meerdere toeristische attracties waaronder het St. Pietersplein, de St. Pietersbasiliek en de Vaticaanse Musea.
Geschiedenis van Vaticaanstad
Vaticaanstad was niet altijd zo klein. In het midden van de 19e eeuw bestreken de pauselijke staten nog zo’n 44.000 vierkante km. Na de strijd om de Italiaanse eenmaking maakten deze staten deel uit van het nieuwe land Italië. De macht van de paus werd afgeschaft en het pauselijk territorium werd beperkt tot het Vaticaan. In 1929 gaf het verdrag van Lateranen de Heilige Stoel automonie, waardoor dit klein gebied officiëel een onafhankelijke staat werd. De stadsstaat heeft zijn eigen militaire bescherming, de vreemd uitgedoste Zwitserse Wachten.
St. Pietersplein
Bezoekers komen Vaticaanstad meestal binnen via het uitgestrekte St. Pietersplein. Dit prachtige piazza is een plein dat in het midden van de 17e eeuw door Bernini werd aangelegd tijdens het pontificaat van paus Alexander VII en Clemens IX. Langs het cirkelvormige plein staan twee grote zuilengangen met 284 Dorische zuilen die in rijen van 4 geplaatst zijn. Daarbovenop staan 140 beelden van heiligen.
St. Pietersplein
In het midden van het plein staat een 25,31 meter hoge obelisk die door Caligula in 38 n.C. uit Heliopolis, Egypte naar Rome gebracht werd. Aan weerszijden van de obelisk staan fonteinen. De fontein aan de rechterkant werd gemaakt door Carlo Maderno, de andere door Carlo Fontana. Op dit plein komen vaak duizenden mensen samen om de mis of een zegening door de paus bij te wonen. Vooral tijdens religieuze feesten zoals Pasen kan het hier erg druk zijn.
St. Pietersbasiliek
De St. Pietersbasiliek, de belangrijkste kerk ter wereld, is het meesterwerk van het Vaticaan. De eerste steen van deze kerk werd meer dan 500 jaar geleden gelegd, in 1506. Er zijn te veel prachtige altaren en monumenten om op te noemen maar zelfs diegenen die geen kunstliefhebbers zijn zullen onder de indruk zijn van de pracht en praal van de kerk. Zo vind je hier werken van de bekende beeldhouwer en architect Gian Lorenzo Bernini evenals de Pietà van Michelangelo.
De enorme koepel van de St. Pietersbasiliek is bereikbaar via een lift. Van daaruit moeten nog eens 323 treden beklommen worden om te kunnen genieten van een van de mooiste uitzichten op de stad Rome.
Vaticaanse Musea
Naast de St. Pietersbasiliek kan je hier ook de Vaticaanse Musea bezoeken, een uitgestrekt museum met een van de belangrijkste kunstverzamelingen ter wereld. Hier kan je wereldberoemde werken als de schilderingen in de Sixtijnse kapel en Stanze van Rafaël bewonderen naast talloze historische beelden zoals de Lacoön en Apollo del Belvedere.
Een bijzondere dag voor een Oud-Katholiek in het Rooms Katholieke heiligdom.
Basilica di San Pietro
Dit monumentale gebouw is het centrum van het christendom. Het opulente interieur geeft een idee van de enorme rijkdom van de katholieke kerk in de 16e eeuw. De koepel van de kerk, ontworpen door Michelangelo, is nog steeds de hoogste ter wereld.
Keizer Constantijn, de eerste christelijke keizer van Rome, gaf opdracht een basiliek te bouwen op de Vaticaanse heuvel. De locatie was symbolisch: dit was de plaats waar Petrus - een van de twaalf apostelen en door katholieken aanzien als de eerste paus - in 64 na Christus begraven werd. Er stond hier reeds een kleine kapel maar deze werd nu vervangen door een nieuwe kerk die voltooid werd in 349 n.C.
Een nieuwe basiliek
Omdat de basiliek tegen het midden van de 15e eeuw in verval begon te raken gaf paus Nicolaas V de opdracht de kerk te restaureren en te vergroten volgens plannen gemaakt door Bernardo Rossellino. Nadat Nicolaas V stierf werden de werken stilgelegd. In 1506 legde paus Julius II de eerste steen van de nieuwe basiliek die de grootste ter wereld moest worden.
Julius II wees Donato Bramante aan als hoofdarchitect van de nieuwe basiliek. In 1547 werd Bramante opgevolgd door Michelangelo, die verantwoordelijk was voor de indrukwekkende koepel en die verder ook een aantal aanpassingen aan het ontwerp doorvoerde.
Michelangelo stierf in 1564, tweeënzestig jaar voor de St. Pietersbasiliek door paus Urbanus VIII ingewijd werd. Sindsdien wordt de kerk aanzien als het centrum van het christendom en komen pelgrims en toeristen van over de hele wereld hier naar toe.
Het Gebouw
Het gebouw zelf is indrukwekkend. Het is de grootste kerk ter wereld met een schip dat 218 meter lang is. De koepel van de basiliek is de grootste ter wereld met een diameter van 42 meter een een hoogte van 138 meter. Het interieur dat 45 altaren bevat is het werk van meerdere beroemde kunstenaars. Enkele van de meest bekende werken in de kerk zijn de Pietà van Michelangelo, het baldakijn van Bernini, de troon van Petrus - ook van Bernini - en het monument voor de Stuarts van A. Canova. Het rijk versierde interieur kan gratis bezocht worden maar er worden strikte regels toegepast wat betreft de kledij.
Observatieplatform
Je kan tevens ook de koepel bezichtigen (niet gratis, maar het is het wel waard). Je hebt de optie om te voet te gaan of de lift te nemen, waarbij de laatste optie iets duurder is. De lift brengt je naar de voet van de koepel van waaruit een smalle, lange en schuin hellende trap je naar de top van de koepel brengt. Van hieruit heb je een prachtig zicht over Rome en het Sint Pietersplein in het bijzonder. Dit beroemde plein met grote symmetrische zuilengangen werd ontworpen door Bernini. Op het plein zie je centraal een grote obelisk en twee identieke fonteinen.
De Zwitserse Wacht
Aan de ingang van de basiliek kom je waarschijnlijk enkele van de beroemde Zwitserse Wachten tegen. Sinds 1506 toen paus Julius II Helvetische soldaten uitnodigde om zich bij het kleine Vaticaans Leger te voegen, zijn ze belast met de bewaking van het Vaticaan en van de paus in het bijzonder. Alle vrijwilligers moeten Zwitser zijn, katholiek en ze moeten een eed van trouw zweren aan de paus. Deze eed wordt afgelegd op 26 mei, ter herinnering aan de plundering van Rome op diezelfde dag in 1527 toen de Zwitserse Wacht paus Clement VII beschermde tijdens zijn vlucht naar het Castel Sant’Angelo. Van de 189 wachters overleefden er slechts 42.
Locatie
De Sint Pietersbasiliek is gelegen in Vaticaanstad, aan de andere kant van de Tiber rivier, ten westen van het centrum van Rome. Vaticaanstad wordt volledig omringd door de stad Rome.
Vaticaanse Musea
Musei Vaticani
Wat begon als een kleine collectie beeldhouwwerken verzameld door enkele 18e eeuwse pausen groeide in de loop der eeuwen uit tot een van de meest indrukwekkende musea ter wereld met een uitgebreide collectie kunstwerken.
Geschiedenis van de musea van het Vaticaan
De Vaticaanse Musea vinden hun oorsprong bij twee 18e eeuwse pausen - Clemens XIV (1769 - 1774) en Pius VI (1775 - 1799) - die als een van de eersten hun verzameling kunst openstelde voor het publiek met als doel cultuur te promoten bij de gewone bevolking. Het eerste gebouw van het museum, het Pio-Clementino Museum, werd naar deze twee pausen genoemd.
Na verloop van tijd voegden steeds meer pausen kunstwerken toe aan de reeds indrukwekkende verzameling kunstwerken die in het Vaticaan tentoongesteld werden. Vandaag de dag zijn er 13 museums en 14 Vaticaanse paleizen maken deel uit van de rondgang door het complex van de Vaticaanse Musea. De gebouwen waarin de kunst wordt tentoon gesteld zijn op zich een bezoek waard aangezien alle zalen en gangen uiterst luxueus zijn versierd met marmer en fresco’s. Vroeger waren dit pauselijke residenties, gebouwd ten tijde van de Renaissance.
De Musea
De vele musea die deel uitmaken van het Vaticaanse complex zijn erg verscheiden. Elk van de verzamelingen zijn echter interessant en van een hoog niveau.
Het Egyptische Museum werd in 1839 opgericht door paus Gregorius XVI, die erg geïnteresseerd was in Egypte. De collectie is verspreid over negen zalen, interessante voorwerpen gaan van hiërogliefen uit de derde eeuw v.C. tot voorwerpen uit Mesopotamië en Syrië van de derde eeuw n.C.
Het Etruskisch Museum werd opgericht door dezelfde paus. Hier vind je vele gebruiksvoorwerpen uit het dagelijkse leven van de pre-Romeinse tijd zoals vele antieke vazen. Het hoogtepunt zijn de vele voorwerpen die gevonden werden in een necropolis, waaronder een troon en een rijtuig.
De grootste collectie in de Vaticaanse Musea bestaat uit Antieke Griekse en Romeinse kunst. Enkele van de mooiste stukken staan in het Pio-Clementino Museum zoals de Laocoön, de Apoxyomenos en de Apollo del Belvedere. Een ander museum met Romeinse kunst is het Museo Gregoriano Profano waarin vooral Romeinse kopieën staan van originele Griekse kunst.
De Vaticaanse Pinacotheek - een van de meer recente musea - opende voor het eerst in 1932. Het is een galerij met schilderijen van de 12e tot de 19e eeuw. Het beslaat volledige zalen die gewijd zijn aan grote meesters zoals da Vinci, Michelangelo en Rafaël. Er is ook een uitgebreide verzameling iconen uit de 15e tot 19e eeuw.
Buiten deze musea zijn er nog heel wat andere interessante verzamelingen te zien zoals de collectie historische wandtapijten, de collecties mozaïeken en de collectie moderne religieuze kunst, die in 1973 opgericht werd door paus Paulus VI en maar liefst 55 zalen bestrijkt. Verder is er ook het Vaticaans-historisch Museum, dat de fascinerende en soms turbulente geschiedenis van het Vaticaan zelf beschrijft.
Sixtijnse Kapel en de Stanze van Rafaël
Een van de hoogtepunten in de Vaticaanse Musea is de beroemde Sixtijnse kapel, waar bezoekers niet enkel de bekende plafondschildering van Michelangelo kunnen aanschouwen, maar ook een aantal andere kunstwerken zoals Het Laatste Oordeel, eveneens van Michelangelo.
De vier kamers die gekend staan als de Stanzes van Raphael - de vroegere privévertrekken van paus Julius II - tonen het werk van Rafaël en zijn leerlingen.
De Vaticaanse Musea Bezoeken
Eens je de toegangsticketten gekocht hebt voor de Vaticaanse Musea (er is een enkel ticket voor alle musea) kan je een van de vier met kleuren gecodeerde routes volgen die anderhalf tot vijf uur in beslag nemen. Alle routes eindigen in de Sixtijnse Kapel. Maar zelfs met een vijf uur durend bezoek kan je onmogelijk alles bekijken dus is het aan te raden op voorhand een selectie te maken van de belangrijkste bezienswaardigheden.
Sixtijnse Kapel
De Sixtijnse Kapel met het fresco van het laatste oordeel
De Sixtijnse Kapel (Italiaans: Cappella Sistina) is de bekendste kapel in het Apostolisch Paleis, de residentie van de paus in Vaticaanstad en vaak te bezichtigen als onderdeel van de Vaticaanse musea.
Het is een van de bekendste binnenruimten ter wereld, vanwege de beroemde fresco's van Michelangelo en omdat het de ruimte is waar in het conclaaf de kardinalen bijeenkomen om er een nieuwe paus te kiezen. Voor dit conclaaf wordt op het dak van de kapel een extra schoorsteen geplaatst, waaruit tijdens het conclaaf twee keer per dag rook komt. Dit is afhankelijk van de uitslag van de stemrondes zwarte of witte rook, zodat de mensen op het Sint Pieterplein kunnen zien of er al dan niet een nieuwe paus is gekozen
Geschiedenis
De Sixtijnse Kapel voordat de gewelfschilderingen waren aangebracht
De Sixtijnse kapel is bekend als de locatie van pauselijke conclaven, maar is in de eerste plaats de fysieke locatie van de pauselijke hofkapel. Daar vonden de belangrijkste liturgische vieringen plaats ten behoeve van het pauselijk hof, dat ten tijde van paus Sixtus IV in de late 15de eeuw ongeveer 200 mensen omvatte, onder wie geestelijken en onderscheiden leken. De Sixtijnse kapel staat op de plaats waar voorheen de Cappella Maggiore stond.
Deze Cappella Maggiore (Grote Kapel) ontleende zijn naam aan het feit dat er ook nog een andere, kleinere kapel in gebruik was bij de paus en zijn gevolg voor de dagelijkse aanbidding. Ten tijde van paus Sixtus IV was dit de kapel van paus Nicolaas V, die was gedecoreerd door Fra Angelico. De Cappella Maggiore werd als zodanig vermeld in 1368. Volgens een mededeling van Andreas van Trebizonde aan paus Sixtus IV, toen men hem wilde slopen om plaats te maken voor de huidige kapel, was de Cappella Maggiore in een ruïneuze staat met zijn scheve wanden.
De huidige kapel werd ontworpen door Baccio Pontelli voor paus Sixtus IV, naar wie hij is genoemd, en werd tussen 1473 en 1481 gebouwd onder toezicht van Giovannino Dolci. De afmetingen van de huidige kapel sluiten nauw aan bij die van het origineel. Na de voltooiing ervan werd de kapel versierd met fresco's van een aantal van de beroemdste kunstenaars van de hoog-renaissance, waaronder Botticelli, Ghirlandaio, Perugino en Michelangelo. De eerste mis werd gehouden op 9 augustus 1483; ze werd opgedragen aan de Hemelvaart van de Heilige Maagd.
De Sixtijnse Kapel heeft haar functie als pauselijke hofkapel tot op heden behouden en hier vinden dan ook de belangrijkste liturgische vieringen plaats, tenzij de paus op reis is. Aan de kapel is een vast zangkoor verbonden, het Koor van de Sixtijnse kapel, waarvoor door bekende componisten veel originele muziek is geschreven. Het beroemdste stuk is Miserere van Allegri.
Architectuur
De Sixtijnse Kapel werd gebouwd door Giovanni di Dolce tussen 1475 en 1483, in opdracht van paus Sixtus IV, naar wie de kapel ook genoemd werd.
De kapel heeft een rechthoekige grondvorm en is 40,23 meter lang, 20,70 meter hoog en 13,41 meter breed, waarmee hij de exacte afmetingen heeft van de tempel van Salomo zoals die beschreven wordt in het Oude Testament. De vloer heeft een prachtig patroon (opus alexandrium).
Het plafond bestaat uit een afgeplat tongewelf. De kapel wordt in tweeën gedeeld door een marmeren transenna. Het geheel is ontworpen door Baccio Pontelli.
Fresco's
De muurschilderingen op de zijwanden zijn vervaardigd door Sandro Botticelli, Pietro Perugino, Domenico Ghirlandaio, Cosimo Rosselli en Luca Signorelli. Op de schilderingen worden belangrijke gebeurtenissen uit de christelijke geschiedenis afgebeeld, ingedeeld in drie perioden: vóórdat Mozes de Tien Geboden ontving, de tijd tussen Mozes en Christus en het tijdperk dat erop volgde.
De gewelfschildering
Het plafond was oorspronkelijk azuurblauw geschilderd en met gouden sterren gedecoreerd, maar paus Julius II besloot in 1508 dat er een nieuw fresco geschilderd moest worden. Hij contracteerde Michelangelo, hoewel deze zich tot dan toe vooral met beeldhouwen bezig had gehouden. Michelangelo schilderde de fresco's tussen 1508 en 1512 voor een bedrag van 3000 dukaten.
Om het gewelf te kunnen beschilderen, had Michelangelo een steiger nodig. De architect Bramante stelde voor om er een te bouwen die kon worden opgehangen aan het gewelf, maar Michelangelo dacht dat dit gaten zou achterlaten, en bouwde daarom zijn eigen steiger. Na het wegbeitelen van het oude fresco werd een nieuwe pleisterlaag aangebracht waarop Michelangelo zijn voorstellingen schilderde. De opdracht van de paus was om de twaalf apostelen te schilderen, maar Michelangelo deed dit voorstel zelf af als "armoedig". Hoewel de kunstenaar zelf altijd beweerde dat hij daarna van de paus de vrije hand kreeg "om te doen wat ik zelf wilde" qua ontwerp vermoedt men tegenwoordig dat hij uit de kring rond de paus advies heeft gehad rond de bijbelse invulling van het fresco.
De eerste gipslaag bleek te nat te zijn, waardoor er zich schimmel op vormde; Michelangelo's assistent Jacopo l'Indaco bedacht daarop een nieuwe samenstelling voor het gips, intonaco genaamd. Dit mengsel wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt bij het aanbrengen van fresco's. Toen Michelangelo klaar was met het gewelf, had hij meer dan 300 figuren geschilderd. In het midden bevindt zich het meest bekende onderdeel van het fresco: De Schepping, waarop te zien is hoe God Adam het leven geeft.
Op 31 oktober 1512 werd de kapel opengesteld voor alle hoogwaardigheidsbekleders van Rome.
Het Laatste Oordeel
In 1535 werd Michelangelo opnieuw benaderd voor een schilderopdracht in de kapel. Deze keer moest de muur achter het altaar beschilderd worden met een afbeelding van het Laatste Oordeel. Dit fresco werd in 1541 voltooid.
Città del Vaticano
Met een oppervlakte van amper 0,44 vierkante km is Vaticaanstad het kleinste land ter wereld. De microstaat, die volledig door de stad Rome wordt omringd, is het spirituele centrum voor de vele miljoenen katholieke gelovigen in de wereld.
Vaticaanstad, dat ook gekend is als de ‘Heilige Stoel’, heeft ongeveer 800 inwoners, maar niemand woont er permanent. De bevolking van dit kleine gebied verandert constant en bestaat uit priesters, nonnen, wachters, kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders en natuurlijk de paus. Ondanks de uiterst beperkte oppervlakte heeft Vaticaanstad meerdere toeristische attracties waaronder het St. Pietersplein, de St. Pietersbasiliek en de Vaticaanse Musea.
Geschiedenis van Vaticaanstad
Vaticaanstad was niet altijd zo klein. In het midden van de 19e eeuw bestreken de pauselijke staten nog zo’n 44.000 vierkante km. Na de strijd om de Italiaanse eenmaking maakten deze staten deel uit van het nieuwe land Italië. De macht van de paus werd afgeschaft en het pauselijk territorium werd beperkt tot het Vaticaan. In 1929 gaf het verdrag van Lateranen de Heilige Stoel automonie, waardoor dit klein gebied officiëel een onafhankelijke staat werd. De stadsstaat heeft zijn eigen militaire bescherming, de vreemd uitgedoste Zwitserse Wachten.
St. Pietersplein
Bezoekers komen Vaticaanstad meestal binnen via het uitgestrekte St. Pietersplein. Dit prachtige piazza is een plein dat in het midden van de 17e eeuw door Bernini werd aangelegd tijdens het pontificaat van paus Alexander VII en Clemens IX. Langs het cirkelvormige plein staan twee grote zuilengangen met 284 Dorische zuilen die in rijen van 4 geplaatst zijn. Daarbovenop staan 140 beelden van heiligen.
St. Pietersplein
In het midden van het plein staat een 25,31 meter hoge obelisk die door Caligula in 38 n.C. uit Heliopolis, Egypte naar Rome gebracht werd. Aan weerszijden van de obelisk staan fonteinen. De fontein aan de rechterkant werd gemaakt door Carlo Maderno, de andere door Carlo Fontana. Op dit plein komen vaak duizenden mensen samen om de mis of een zegening door de paus bij te wonen. Vooral tijdens religieuze feesten zoals Pasen kan het hier erg druk zijn.
St. Pietersbasiliek
De St. Pietersbasiliek, de belangrijkste kerk ter wereld, is het meesterwerk van het Vaticaan. De eerste steen van deze kerk werd meer dan 500 jaar geleden gelegd, in 1506. Er zijn te veel prachtige altaren en monumenten om op te noemen maar zelfs diegenen die geen kunstliefhebbers zijn zullen onder de indruk zijn van de pracht en praal van de kerk. Zo vind je hier werken van de bekende beeldhouwer en architect Gian Lorenzo Bernini evenals de Pietà van Michelangelo.
De enorme koepel van de St. Pietersbasiliek is bereikbaar via een lift. Van daaruit moeten nog eens 323 treden beklommen worden om te kunnen genieten van een van de mooiste uitzichten op de stad Rome.
Vaticaanse Musea
Naast de St. Pietersbasiliek kan je hier ook de Vaticaanse Musea bezoeken, een uitgestrekt museum met een van de belangrijkste kunstverzamelingen ter wereld. Hier kan je wereldberoemde werken als de schilderingen in de Sixtijnse kapel en Stanze van Rafaël bewonderen naast talloze historische beelden zoals de Lacoön en Apollo del Belvedere.
Een bijzondere dag voor een Oud-Katholiek in het Rooms Katholieke heiligdom.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
